cat1403.123blog.ir

تعریف کاتالیزور در علم شیمی
در علم شیمی، به موادی که به یک واکنش شیمیایی اضافه می‌شوند و بدون آنکه دچار تغییر شیمیایی شوند، سرعت رسیدن ماده به حالت تعادل را افزایش می‌دهند، کاتالیزور می‌گویند. این قطعه تاثیر بسزایی در کاهش آلودگی هوا و حفظ محیط زیست دارد.
محل قرارگیری کاتالیزور خودرو
کاتالیزور خودرو قسمتی از سیستم اگزوز آن است که بعد از دهانه خروجی موتور نصب می‌شود. یعنی در زیر خودرو (در مسیر اگزوز) و جلوی صدا خفه‌کن قرار دارد. کاتالیزور برای اینکه عملکرد مناسبی داشته باشد، به دمای 900-800 درجه سانتی‌گراد نیاز دارد. به همین علت در قسمت انتهایی اگزوز و کنار خروجی منیفولد دود نصب می‌شود.

اجزای تشکیل ‌دهنده کاتالیزور
اجزای کاتالیزور شامل ماده کاتالیزگر، هسته و لایه اکسیدی می‌شوند. ماده کاتالیزگر از فلزات گران‌قیمتی مانند طلا، پالادیوم، رادیوم، پلاتین، کادمیوم یا ترکیبی از آنها تشکیل شده است. به دلیل وجود این فلزات ارزشمند، قیمت کاتالیزور خودرو هم افزایش می‌یابد. در نتیجه بیشتر رانندگان در هنگام خرابی، تعمیر کاتالیزور را بر تعویض آن ترجیح می‌دهند.
قسمت مرکزی کاتالیزور، هسته آن است که از جنس سرامیک مونولیت می‌باشد. این بخش، ساختاری شبیه لانه زنبور دارد. یکی دیگر از اجزای کاتالیزور خودرو، لایه اکسیدی آن است. این قسمت از موادی مانند اکسید آلومینیوم، سیلیکا، آلومینا یا دی اکسید تیتانیوم تشکیل شده است. لایه اکسیدی وظیفه دارد تا از ماده کاتالیزگر محافظت کند.

تعمیر کاتالیزور
تعمیر کاتالیزور شرایطی را فراهم می‌کند تا شما بتوانید به مدت طولانی‌تری از کاتالیست خودرو استفاده کنید. علاوه براین باعث می‌شود تا این مبدل بتواند عملکرد مناسبی داشته باشد و میزان آلایندگی خودروی شما کاهش یابد. کاتالیزور، یک مبدل کاتالیستی به شکل مستطیل – استوانه ای است.

در ابتدا و انتهای آن لوله های پهنی وجود دارند که از یک سمت به خروجی اگزوز و از سمت دیگر به خروجی منیفولد موتور وصل می‌شوند. این قطعه، گازهای سمی حاصل از احتراق خودرو را به گازهای بی‌ضرر تبدیل می‌کند. با این کار مانع از آلودگی هوا می‌شود. مبدل‌ها در انواع مختلفی وجود دارند.

واکنش‌های شیمیایی هر یک از مبدل‌ها با سایرین متفاوت است و به نوع موتور و سوخت مصرفی مبدل بستگی دارند. معمولا از مبدل‌های کاتالیستی در خودروها استفاده می‌کنند؛ اما این وسیله در لوکوموتیوها، هواپیماها، ژنراتورها و ... هم کاربرد دارد.

هنگامی که کاتالیزور اگزوز خراب می‌شود، گازهای سمی مانند مونوکسید کربن، اکسید نیتروژن و یا هیدروکربن‌ها در هوا پخش می‌شوند. این امر تاثیر مخربی بر محیط زیست دارد.

با وجودی که کاتالیزور یک قطعه بادوام است؛ اما می‌تواند به دلایل مختلفی آسیب ببیند. در این صورت با گذشت زمان کارایی خود را از دست می‌دهد. این امر علاوه بر آلودگی هوا، آسیب جدی به قطعات دیگر وارد می‌کند. بنابراین اگر کاتالیزور خودروی شما خراب شد، حتما برای تعمیر یا تعویض آن اقدام نمایید.